Big Mac Endeksi’nde Şaşırtan Veriler: Türkiye, Gıda Pahalılığında İlk Sırada

Türkiye, küresel ekonomide satın alma gücünü ölçmek için yaygın olarak kullanılan Big Mac Endeksi'nde zirveye çıktı. Ülkenin döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalar ve enflasyon artışları, Big Mac fiyatlarının dünya genelinde en yüksek seviyelere ulaşmasına sebep oldu. Prof. Dr. Hakan Kara tarafından yapılan araştırmalar, Türkiye'nin artık "ucuz" bir ülke olmadığını ve yemek fiyatlarının dünya ortalamasını aştığını gözler önüne seriyor. Türkiye'nin Big Mac fiyatları, uluslararası piyasalardaki en yüksek rakamlar arasında yer alıyor.

Döviz Kuru ve Enflasyonun Belirgin Etkisi

Türkiye'de son yıllarda yaşanan döviz kuru dalgalanmaları ve enflasyon artışı, Big Mac Endeksi'nde çarpıcı bir yükselme meydana getirdi. The Economist verilerine göre, 2018 yılından itibaren Big Mac fiyatlarında hızlı bir yükseliş gözlemleniyor. 2023 sonu itibarıyla bu fiyatlar dünya standartlarını aşmış durumda. Özellikle 2024 ve 2025 dönemine geçişteki keskin artışlar, bu ekonomik baskıların satın alma gücünü nasıl etkilediğini açıkça gösteriyor. Hakan Kara'nın hazırladığı grafikler, bu eğilimlerin para biriminin değerine yaptığı etkileri detaylı şekilde gözler önüne seriyor.

📊 Türkiye'deki Alım Gücündeki Gerileme

Türkiye'deki ekonomik sıkıntılar, alım gücünde belirgin düşüşlere yol açıyor. The Economist'in Ocak 2025 verilerine göre Türkiye, Big Mac fiyatlarında birçok ülkeyi geçiyor. Prof. Dr. Hakan Kara'nın belirttiği gibi, en ucuz Big Mac Türkiye'de 205 TL olarak satılıyor ve turist bölgelerinde bu fiyatlar daha da yükselebiliyor. 205 TL'lik fiyatla Türkiye, Big Mac sıralamasında 8. sırada yer alırken, 265 TL'ye ulaştığında İsviçre’nin ardından ikinci sıraya çıkıyor. Kara'nın gözlemleri, dövizin ve enflasyonun günlük yaşantı üzerindeki etkilerini net bir şekilde ortaya koyuyor.

Big Mac Endeksi'nin Ekonomik Önemi

1986'da The Economist muhabiri Pam Woodall tarafından başlatılan Big Mac Endeksi, ülke ekonomilerini kıyaslamanın basit ve etkili bir yöntemidir. Bu endeks, McDonald's'ın Big Mac hamburger fiyatlarını ölçerek ülkelerin ekonomik durumları hakkında bilgi verir. Big Mac fiyatlarına dayanarak, bir para biriminin dolar karşısındaki değerini ve satın alma gücünü değerlendirmek kolaylaşır. Bu anlaşılır endeks, ülke ekonomilerini gözlemlemek için birçok kesim tarafından tercih edilir.